ĐỀ CƯƠNG ÔN TẬP HK1 MÔN NGỮ VĂN 6 CÁNH DIỀU NĂM HỌC 2021

Đề cương ôn tập học kì 1 môn Ngữ Văn lớp 6 phần Tiếng Việt dành cho các em học sinh lớp 6 ôn tập chuẩn bị thi HK1.

Bạn đang xem: đề cương ôn tập hk1 môn ngữ văn 6 cánh diều năm học 2021

Nội dung đề cương Ngữ Văn 6 phần tiếng Việt bao gồm:

I.Từ cùng cấu tạo từ tiếng Việt:

1. Từ là gì?

– Từ là đơn vị ngôn ngữ nhỏ nhất sử dụng để đặt câu.

– Từ đơn là từ chỉ tất cả một tiếng, VD: Bàn, ghế, tủ, sách…

– Từ phức là từ tất cả 2 tiếng trở lên, từ phức gồm có:

Từ ghép: Ghép những tiếng có quan hệ với nhau về nghĩa, VD: Bàn ghế, bánh chưng, ăn ở, mệt mỏi…

Từ láy: bao gồm quan hệ láy âm giữa các tiếng với nhau, VD: ầm ầm, sạch sành sanh, trồng trọt,…

II.Từ mượn:

1.Từ thuần Việt: là những từ vì chưng nhân dân ta tự sáng tạo ra.

VD: Cày, cuốc, hoa, lá, sầu riêng, áo dài, đình, chùa, tết…

2. Từ mượn:(vay mượn giỏi từ ngoại lai) Là những từ của ngôn ngữ nước bên cạnh được nhập vào ngôn ngữ của ta để biểu thị những sự vật, hiện tượng, đặc điểm,… nhưng tiếng ta chưa bao gồm từ thật say đắm hợp để biểu thị.

– Bộ phận từ mượn quan trọng nhất trong tiếng việt là từ mượn tiếng Hán (gồm từ gốc Hán với từ Hán việt).

– bên cạnh đó còn mượn từ của một số ngôn ngữ khác Anh, Pháp,…

VD: phu nhân, ga, căn tin, xà phòng….

3. Giải pháp viết các từ mượn:

Đối với từ mượn đã được Việt hoá trọn vẹn thì viết như tiếng Việt:

Đối với từ mượn chưa được Việt hoá thì dùng gạch nối để nối những tiếng với nhau. (Sin-ga-po, Ma-lai-xi-a…)

4. Nguyên tắc mượn từ: Tiếp thu lung linh văn hoá nhân loại. Giữ gìn bản sắc dân tộc.Không mược từ một bí quyết tuỳ tiện.

III.Nghĩa của từ:

1.Nghĩa của từ: là nội dung mà từ biểu thị.

2.Các giải yêu thích nghĩa của từ:2 cách.

– trình diễn khái niệm nhưng từ biểu thị, VD: Tập quán: là kinh nghiệm của……….

– Đưa ra những từ đồng nghĩa hoặc trái nghĩa với từ cần giải thích.

Ví dụ: Lẫm liệt: Hùng dũng, oai phong nghiêm;

Nao núng: Lung lay, ko vững lòng nay ở bản thân nữa.

IV.Từ nhiều nghĩa và hiện tượng chuyển nghĩa của từ:

1. Từ có thể có một nghĩa giỏi nhiều nghĩa. (ví dụ: Toán học, Văn học, Vật lí học… từ tất cả một nghĩa); chân, mắt, mũi… từ gồm nhiều nghĩa)

2.Từ nhiều nghĩa là kết quả của hiện tượng chuyển nghĩa.

– Nghĩa gốc: Là nghĩa xuất hiện từ đầu, có tác dụng cơ sở để hình thành các nghĩa khác.

– Nghĩa chuyển là nghĩa được hình thành trên cơ sở của nghĩa gốc.

Ví dụ: Mũi (mũi kim, mũi dao, mũi bút…), chân (chân trời, chân mây, chân tường, chân đê,…), mắt (mắt nứa, mắt tre, mắt na…), đầu (đầu giường, đầu đường, đầu sông,…)

V.Lỗi sử dụng từ:

1 – các lỗi dùng từ:

Lỗi lặp từ.

Ví dụ:

(1) Truyện dân gian thường tất cả nhiều bỏ ra tiết tưởng tượng kì ảo cần em rất phù hợp đọctruyện dân gian.

(2)BạnLan là một lớp trưởng gương mẫu nên cả lớpaicũngđềurất lấy làmquý mếnbạn Lan. (từ gạch chân là từ lặp bắt buộc loại bỏ để viết lại mang đến đúng)

=>Lan là một lớp trưởng gương mẫu bắt buộc cả lớp đều quý mến.

Lỗi lẫn lộn những từ gần âm.

Ví dụ:

Ngày mai, chúng em sẽ đithăm quanViện bảo tàng của tỉnh.Ông hoạ sĩ giànhấp nháybộ ria mép thân quen thuộc.Tiếng Việt bao gồm khả năng tảlinh độngmọi trạng thái tình cảm của nhỏ người.Có một số bạn cònbàng quangvới lớp.Vùng này còn khá nhiềuthủ tụcnhư: ma chay, cưới xin đều cỗ bàn linh đình; ốm đau không đi bệnh cơ mà ở đơn vị cúng bái,…

Những từ gạch chân là từ lặp, yêu cầu thay bằng những từ sau: (1)tham quan, (2)mấp máy, (3) sinh động, (4) bàng quan,(5) hủ tục.

Lỗi dùng từ ko đúng nghĩa.

Ví dụ:

(1) Mặc mặc dù còn một sốyếu điểm, nhưng so với năm học cũ, lớp 6B đã tiến bộ vượt bậc.

(2) trong cuộc họp lớp, Lan đã được những bạn nhất tríđề bạtlàm lớp trưởng.

(3) bên thơ Nguyễn Đình Chiểu đã tận mắtchứng thựccảnh đơn vị tan cửa nát của những người nông dân.

(4) có tác dụng sai thì cầnthực thànhận lỗi, ko nênbao biện.

(5) chúng ta có nhiệm vụ giữ gìn những cáitinh túcủa văn hoá dân tộc.

Sử lại bằng những từ sau:(1) điểm yếu hoặc nhược điểm, (2) bầu hoặc chọn, (3) chứng kiến, (4) thành khẩn cùng nguỵ biện, (5) tinh tuý

IV.Từ loại và cụm từ.

Xem thêm: Phương Trình Chứa Giá Trị Tuyệt Đối Và Cách Giải, Phương Trình Chứa Dấu Giá Trị Tuyệt Đối

1.Danh từ:

A.Nghĩa khái quát:Là những từ chỉ người, vật, hiện tượng, khái niệm…

VD: chưng sĩ, kỹ sư, công nhân, giám đốc, bảo vệ, bàn, ghế, mưa, nắng, hoa, lá, mai, cúc, mận, xoài….

B. Đặc điểm ngữ pháp của danh từ:

– Khả năng kết hợp: Danh từ bao gồm thể kết hợp với từ chỉ số lượng ở phía trước, các từnày, nọ, ấy, kia,… với một số từ không giống ở sau để tạo thành cụm danh từ.

– Chức vụ ngữ pháp của danh từ:

Điển hình là làmchủ ngữ:Công nhân này//đang làm cho việc.

Khi làm cho vị ngữ phải tất cả từlàđi kèm:Tôi// làngười Việt Nam.

– các loại danh từ:

Danh từ chỉ sự vật:dùng để nêu tên từng loại hoặc từng cá thể người, vật, hiện tượng, khái niệm…

Danh từ chung: là tên gọi gọi một loại sự vật

Danh từ riêng: tên riêng rẽ của từng người, từng vật, từng địa phương

– phương pháp viết hoa danh từ riêng. (Quy tắc viết hoa) ghi nhớ sgk T – 109

2.Cụm danh từ:

A. Nghĩa kháiquát: Là tổ hợp từ vày danh từ với một số từ ngữ phụ thuộc nó tạo thành.

B. Đặc điểm ngữ nghĩa của cụm danh từ: nghĩa của cụm danh từ đầy đủ hơn một danh từ (công nhân/chú công nhân kia)

C. Chức vụ ngữ pháp của cụm danh từ: giống như danh từ

* mô hình cụm danh từ đầy đủ:

Phần trước	Trung tâm	Phần sau
T2 chỉ lượng bao quát	T1 chỉ lượng cụ thể hơn	T1 Danh từ đơn vị	T2 Danh từ sự vật, hiện tượng, khái niệm..	S1 Nêu đặc điểm, tính chất…	S2 Nơi chốn, thời gian…. (Chỉ từ)
Tất cả	những mấy	cành hàng	mai bưởi	tứ quý da xanh	ngoài ngõ (nơi chốn) ngày xưa (Thời gian)

– Đặc điểm: Cấu tạo phức tạp hơn danh từ.

– Chức năng: như danh từ(Làm chủ ngữ)

Tạo cụm danh từ – đặt câu có CDT làm cho chủ ngữ

Các bước thực hiện	Ví dụ
1/ chọn danh từ chỉ sự vật, người, hiện tượng, khái niệm: x	Hoa cúc
2/ Chọn phần phụ trước: y (Lượng từ, số từ)	Tất cả
3/ Tạo cụm: yx	Tất cả hoa cúc
4/ Chọn phần phụ sau: z (chỉ đặc điểm, nơi chốn…)	tím
5/ Kết hợp thành cụm yxz: cụm danh từ	Tất cả/ hoa cúc /tím PT TT PS
6/ Đặt câu hỏi như thế nào, làm sao …sau cụm yxz với xác định nội dung cần trả lời.	Tất cả hoa cúc tímnhư thế nào? Tất cả hoa cúc tímlàm sao?
7 Phân tích: – Cụm yxz: Cụm danh từ có tác dụng chủ ngữ – Nội dung trả lời câu 6: vị ngữ	Tất cả hoa cúc tím/ là của tôi CN/ VN

3.Số từ cùng lượng từ:

* Số từ:Là những từ chỉ số lượng với thứ tự của sự vật.

– khi biểu thị số lượng sự vật, số từ thường đứng trước danh từ (ví dụ:haicon gà,bahọc sinh…).

– khi biểu thị số thứ tự, số từ đứng sau danh từ (ví dụ: Canhbốncanhnămvừa chợp mắt; Tôi // là bé thứnhất.)

Lưu ý: phân biệt số từ với danh từ đơn vị (số từ ko trực tiếp kết hợp với chỉ từ, trong lúc đó danh từ đơn vị tất cả thể trực tiết kết hợp được với số từ ở phía trước và chỉ từ ở phía sau)

Ví dụ: ko thể nói: một đôi nhỏ trâu, mà gồm thế nói là:một đôi gà kia.

* Lượng từ:Là những từ chỉ lượng ít xuất xắc nhiều của sự vật.

Lượng từ được chia thành hai nhóm:

Lượng từ chỉ ý nghĩa toàn thể: tất cả, tất thảy, cả,…

Lượng từ chỉ ý nghĩa tập hợp xuất xắc phân phối: những, mỗi, mọi, từng, các,…

*Phân biệt số từ và lượng từ:

– Số từ chỉ số lượng cụ thể với số thứ tự (một, hai, ba, bốn, nhất, nhì…)

– Lượng từ chỉ lượng ít hay nhiều (không cụ thể: Những, mấy, tất cả, dăm, vài…)

4.Chỉ từ:

* Chỉ từ là những từ cần sử dụng để trỏ vào sự vật, nhằm xác định vị trí (định vị) của sự vật trong không khí hoặc thời gian.

* Hoạt động của chỉ từ trong câu:

Làm phụ ngữ S2ở sau trung chổ chính giữa cụm danh từ (theo dõi chỉ từ “kia” ở mô hình cụm danh từ trên)

Làm chủ ngữ hoặc trạng ngữ vào câu.

Ví dụ: Chỉ từ (đó)làm chủ ngữ và định vị sự vật trong ko gian

(Đó// là quê hương của tôi.)

C V

Ví dụ: Chỉ từ (ấy) có tác dụng trạng ngữ với định sự vật vào thời gian

(Năm ấy, tôi// vừa tròn cha tuổi.)

TN C V

5.Động từ:

– Động từ là những từ chỉ hành động, trạng thái của sự vật.

– Động từ thường kết hợp với những từđã, sẽ, đang, cũng, vẫn, hãy,đừng, chớ… để tạo thành cụm động từ.

– Chức vụ ngữ pháp của động từ:

Chức vụ điển hình là làmvị ngữ.

Khi làm chủ ngữ, động từ thường mất hết khả năng kết hợp với những từđã, sẽ, đang, hãy….

–Động từ chia thành hai loại:

Động từ tình thái (thường đòi hỏi bao gồm động từ không giống đi kèm:

Động từ chỉ hành động, trạng thái: động từ chỉ hành động (đi, đững, nằm, hát…) và động từ trạng thái (yêu, ghét, hờn, giận…, vỡ, gãy, nát…)

6. Cụm động từ:

* Cụm động từ là tổ hợp từ vì động từ một số từ ngữ phụ thuộc nó tạo thành (đanghọcbài,…)

* Cụm động từ tất cả ý nghĩa đầy đủ và có cấu tạo phức tạp hơn một động từ

* Chức vụ ngữ pháp của cụm động từ:giống như động từ

– có tác dụng vị ngữ

– có tác dụng chủ ngữ: không có phụ ngữ trước (ví dụ:Đi // là hành động quả quyết.)

– Cụm động từ tất cả cấu tạo đầy đủ gồm bố phần: xem SGK/148

mô hình cấu tạo cụm động từ

Phần trước	Trung tâm	Phần sau
– chỉ qh thời gian:Đã, sẽ, đang – chỉ qh tiếp diễn: cũng, vẫn – chỉ sự khẳng định:Có, còn – chỉ sự phủ định: không, chưa, chẳng – chỉ sự khuyến khích tốt ngăn cản: hãy, nên, chớ, đừng	ĐỘNG TỪ	Bổ sung về đối tượng Bổ sung về thời gian Bổ sung về nơi chốn Bổ sung về bí quyết thức Bổ sung về phương tiện Bổ sung về mục đích

Tạo cụm động từ:

Các bước thực hiện	Ví dụ
1/ chọn động từa	đi
2/ chọn phụ ngữb	Đã (Phụ ngữ có ý nghĩa chỉ quan hệ thời gian)
3/ tạo cụm động từ tất cả phụ ngữ trước bằng phương pháp kết hợp tổ hợpba	Đã / đi PT TT
4/ chọn phụ ngữ sauc	Bằng xe pháo đạp (Bổ sung về phương tiện)
5/ kết hợpcsau cụm bên trên để tạo cụm động từ đầy đủ 3 phần:bac	Đã / đi / bằng xe pháo đạp PT TT PS

Đặt câu tất cả cụm động từ(Dễ thực hiện để đạt yêu thương cầu)

– Tạo cụm động từ theo 5 bước trên

VD: sẽ trồng hoa.

+ Chọn chủ ngữ thực hiện hành động của cụm

+ Để đặt câu bao gồm cụm động từ theo tiến trình thuận

1/Chọn đối tượng, sự vật tạo phải hành động:

VD: Nam, Cây mai, Gió

2/Chọn động từ chỉ hành động của sự vật nêu trên:

VD: Nam: hái, chặt, học, …..

Cây mai: trổ, ra, vươn…..

Gió: thổi, xua, kéo…

3/Tìm phụ ngữ trước và sau đến động từ

Nam /đangháihoa sen

PT TT PS

7.Tính từ và cụm tính từ:

– Tính từ là những từ chỉ đặc điểm, tính chất của sự vật, hành động, trạng thái.

– những loại tính từ: Tính từ chỉ đặc điểm tuyệt đối:trắng bóc, đỏ chót…. (không kết hợp với những từ chỉ mức độ,), tính từ chỉ đặc điểm tương đối:đỏ, xanh, vàng… (kết hợp được với từ chỉ mức độ)

– Tính từ và cụm tính từ tất cả thể làm cho vị ngữ, chủ ngữ trong câu. Khả năng làm vị ngữ của tính từ hạn chế hơn động từ.

Ví dụ:Vàng// là color của lá.

tt

– Cụm tính từ ở dạng đầy đủ nhất gồm 3 phần: (Có thể vắng phụ trước, phụ sau nhưng phần TT không thể vắng mặt).

Xem thêm: Đề Thi Quốc Gia 2020 Môn Văn, Đề Thi Tốt Nghiệp Thpt Quốc Gia 2020 Môn Văn

Mô hình cấu tạo

Phần trước	Phần trung tâm	Phần sau
– chỉ quốc hội thời gian: đã, sẽ, đang – chỉ quốc hội tiếp diễn: cũng, vẫn – chỉ sự khẳng định: có, còn – sự phủ định: không, chưa, chẳng – chỉ sự khuyến khích tuyệt ngăn cản: hãy, nên, chớ, đừng (hạn chế)	TÍNH TỪ	Biểu thi vị trí Sự so sánh Mức độ Phạm vi Nguyên nhân của đặc điểm tính chất

Tạo cụm tính từ

Các bước thực hiện	Ví dụ
1/ chọn tính từm	đi
2/ chọn phụ ngữn	Đã (Phụ ngữ gồm ý nghĩa chỉ quan lại hệ thời gian)
3/ tạo cụm tính từ tất cả phụ ngữ trước bằng cách kết hợp tổ hợpnm	Đã / đi PT TT
4/ chọn phụ ngữ sauo	Bằng xe đạp(Bổ sung về phương tiện)
5/ kết hợposau cụm bên trên để tạo cụm tính từ đầy đủ 3 phần:nmo	Đã / đi / bằng xe pháo đạp PT TT PS

Lưu ý:

1/ Nhận diện cụm

– Cụm danh từ: gồm danh từ làm cho trung tâm, gồm phụ ngữ trước và sau đi kèm

(Xem quy mô và ý nghĩa các phần phụ)

– Cụm động từ: gồm động từ có tác dụng trung tâm, có phụ ngữ trước cùng sau đi kèm

(Xem quy mô và ý nghĩa các phần phụ)

– Cụm tính từ: bao gồm tính từ làm cho trung tâm, tất cả phụ ngữ trước cùng sau đi kèm

(Xem quy mô và ý nghĩa các phần phụ)

Phụ ngữ chỉ mức độ của cụm tính từ gồm thể xuất hiện ở cả phần phụ trước với sau

2/ Cấu tạo cụm

– ko nhất thiết cụm phải bao gồm đầy đủ 3 phần. Có thể thiếu một trong nhị phần phụ

– trong một câu, gồm khi cả chủ cùng vị đầu là cụm

VD: MấycànhđàoNgọc Hà / đangnởrộ

xem lại tất cả các bài tập trong SGK của các bài học.